ಯಾವುದು ನಂಬಿಕೆ?ಯಾವುದು ಮೂಢನಂಬಿಕೆ?

-ಡಾ.ಕಿರಣ್ ಎಂ ಗಾಜನೂರು

ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರ ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳ ಕುರಿತು ವಿಧೇಯಕ ಮಂಡಿಸಲು ಮುಂದಾಗಿರುವುದು ನಿಜಕ್ಕೂ ಸ್ವಾಗತಾರ್ಹ ಕ್ರಮ. ಏಕೆಂದರೆ ಭಾರತ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಹಿಂದಿನಿಂದಲೂ ಸೋ-ಕಾಲ್ಡ್ ನಂಬಿಕೆಗಳ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಶೋಷಣೆ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವುದು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ತಿಳಿದಿರುವ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ.ಅದರಲ್ಲಿಯೂ ಯಾವುದೇ ಜನ-ಚಳುವಳಿಯಿಲ್ಲದೆ,ನಮ್ಮ ಘನಸರ್ಕಾರ ಸ್ವತಃ ಈ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಮುಂದಾಗಿರುವುದು ಪ್ರಶಂಸನೀಯ.ಪಕ್ಕದ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಈ ಮಾದರಿಯ ಕ್ರಮವನ್ನು ಅಲ್ಲಿನ ಸರ್ಕಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದರೆ,ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಜನಚಳುವಳಿಯೆ ನಡೆಯಬೇಕಾಯಿತು ಮತ್ತು ಈ ಕುರಿತು ಹೋರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಹತ್ಯೆಯು ಆಯಿತು.ಈ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರ ಜನಪರವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನಾವು ಒಪ್ಪಬಹುದು.ಆದರೆ,  ಭಾರತದಂತಹ ಬಹುಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಈ ಕ್ರಮ ಕೇವಲ ಪ್ರಗತಿಪರ ಮತ್ತು ಕಾನೂನಾತ್ಮಕ ಅಂಶವಾಗಿರದೆ ಸಮುದಾಯ ಸತ್ವದ ಪ್ರಶ್ನೆಯು ಆಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನಾವು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.ಅದೂ ಅಲ್ಲದೆ ಸದರಿ ವಿಧೇಯಕದ ಕುರಿತು ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಚರ್ಚೆ ಪರ-ವಿರೋಧವೆಂಬ ಸಂಕುಚಿತ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ.ಒಂದು ಸಂಶೋಧನೆ ಅಥವಾ ಚರ್ಚೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆ/ಚರ್ಚೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಬೇಕಾದ ವಿದ್ಯಾಮಾನದ ಕುರಿತು ಸಂಶೋಧಕನಿಗೆ ಪರ ಅಥವಾ ವಿರೋಧ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ಇರಬೇಕು ಎಂದು ನೀರಿಕ್ಷಿಸುವುದೇ ಸಂಶೋಧನೆ/ಚರ್ಚೆಯ ಲಕ್ಷಣವಲ್ಲ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ : ಕರ್ನಾಟಕದ ಮೂಢನಂಬಿಕೆ ವಿರೋಧಿ ವಿಧೇಯಕ ಕುರಿತು ನೀವು ಇದರ ಪರವೂ ವಿರೋಧವೂ ಎಂದು ಕೇಳಿದರೆ ನಾನು ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂದಷ್ಟೆ ಉತ್ತರಿಸಬಲ್ಲೆ. ಏಕೆಂದರೆ ನಿಜಕ್ಕೂ ನನಗೆ ಅದು ಸರಿಯೋ/ತಪ್ಪೋ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಪ್ರಸ್ತುತ ಚರ್ಚೆ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿಯ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ನಿರ್ಣಯಕ್ಕೆ ಬರಲೂ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ,ಒಬ್ಬ ಸಮಾಜ ಸಂಶೋಧಕನಾಗಿ ನನ್ನ ಸಮಸ್ಯೆ ಇರುವುದು ಪರವಾಗಿ ಮತ್ತು ವಿರೋಧವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿರುವ ಎರಡೂ ಗುಂಪಿನ ವಾದ ಆ ವಿದ್ಯಮಾನವನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಲು ಅಥವಾ ವಿರೋಧಿಸಲು ಶಕ್ತವಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಆದನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಿರುವ ಜನರಿಗೆ ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು.

ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೇನು? ಏಕೆ ಜನಕ್ಕೆ ಈ ವಾದಗಳು ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ? ಎಂದೂ ಯೋಚಿಸಿದಾಗ ಮತ್ತು ಇತ್ತಿಚೀನ ಕೆಲವು ಸಂಶೋಧನಾ ಬರಹಗಳನ್ನು ಒದಿದಾಗ ನನಗೆ ತಿಳಿದ ಅಂಶ,ನಮ್ಮ ಬೌದ್ದಿಕ ವಲಯ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಲ್ಲಿಯೆ ಎಡವುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದು.ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಇಷ್ಟುನ್ನು ನಂಬಬಹುದು ಇಷ್ಟನ್ನು ನಂಬಲಾಗದು ಎಂದು ಏಕಘನಾಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಪಟ್ಟಿಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.ಏಕೆಂದರೆ,ನಮ್ಮ ದಿನನಿತ್ಯ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬರುವಂತೆ ಇಲ್ಲಿನ ಜನರ ಸೋ-ಕಾಲ್ಡ್ ನಂಬಿಕೆಗಳು ಕಾಲದಿಂದ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುತ್ತವೆ.ಇಂದು ಒಳ್ಳೆಯದಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಒಂದು ದೇವರನ್ನು ಪೂಜಿಸುವ ನಾವು,ನಾಳೆ ಇನ್ನೂಂದು ದೇವರನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಿರುತ್ತೇವೆ.ನಾಡಿದ್ದು ಯಾವುದೋ ಮರವನ್ನೋ,ನಾಗರ ಕಟ್ಟೆಯನ್ನೋ ಸುತ್ತುತ್ತಿರುತ್ತೇವೆ.ಮುಂದುವರಿದು,ಮಸೀದಿಗೆ ಸಕ್ಕರೆ ಹೊದಿಸಿ ತಾಯತ ಕಟ್ಟಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುತ್ತೇವೆ.

ಇದರಲ್ಲಿ ಯಾವುದು ನಂಬಿಕೆ?ಯಾವುದು ಮೂಢನಂಬಿಕೆ? ಎಂದು ಕೇಳಿದರೆ ಜನಕ್ಕೆ ನಮ್ಮ ಪ್ರಶ್ನೆಯೆ ಅರ್ಥವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.ಏಕೆಂದರೆ ಅವರ ಅನುಭವಾತ್ಮಕ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆ,ಮೂಢನಂಬಿಕೆ ಎಂಬ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೆ ಅರ್ಥವೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.ಅವರು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಒಳ್ಳೆಯದಾಗಲಿ ಎಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ (ಇದರ ಅರ್ಥ ಅವರು ಮಾಡುವುದೆಲ್ಲಾ ಸರಿ ಎನ್ನುವುದಲ್ಲ).ಇದರ ಅರ್ಥ ಭಾರತದಂತಹ ಬಹುಸಂಸ್ಕೃತಿಯುಳ್ಳ ದೇಶದ ಜನರ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ಮೂಢನಂಬಿಕೆ ಎಂದು ನಾವು ಗುರುತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.ಏಕೆಂದರೆ,ಹಾಗೆ ಗುರುತಿಸುವಂತಹ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಿನ್ನಲೆ ಭಾರತ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿನ ಜನಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಇಲ್ಲ.ಆಚರಣೆಯೇ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿರುವ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಹಿನ್ನಲೆಯಿಂದ ಬಂದಿರುವ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ನಾವು, ಆಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವು ಒಂದು ತಲೆಮಾರಿನಿಂದ ಮತ್ತೂಂದು ತಲೆಮಾರಿಗೆ ಬೆಳೆದು ಬಂದ ರೀತಿಯನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸಿಸಬೇಕು.

ಆ ನಂತರ ಅದರ ಕುರಿತ ವಿಮರ್ಶೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಬೇಕು.ವಿಮರ್ಶೆ/ಚರ್ಚೆಯ ನಂತರ ಅದನ್ನು ಕಾನೂನು ರೂಪದಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ತರುವ ಕುರಿತು ಅಲೋಚಿಸಬೇಕು.ನನಗೆ ತಿಳಿದಂತೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ವಿಧೇಯಕವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿರುವ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಗುಂಪು ಈ ಎಲ್ಲಾ ಹಂತಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿದೆ ಎಂದು ಅನ್ನಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ.ಅಲ್ಲದೆ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ನಂಬಿಕೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾದ ಮೂಢನಂಬಿಕೆ ಎಂದೂ ಗುರುತಿಸಲು ಈ ವಿಧೇಯಕ ರಚಿಸಿರುವ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮಾಡಿರುವ ಸಂಶೋಧನೆ,ಬಳಸಿದ ಆಕರ,ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ಜನಾಭಿಪ್ರಾಯವಾದರೂ ಯಾವುದು? ಈ ಇಡೀ ವಿಧೇಯಕ (ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಸಮಾಜ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕೆಲವು ಜನರು ಮಾಡುವ ಮೋಸಗಳಿಗೆ ಕಡಿವಾಣ ಹಾಕುವುದಾದದರೆ ನನ್ನ ಅಭ್ಯಂತರವಿಲ್ಲ ಅದನ್ನು ನಂಬಿಕೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾದ ಮೂಢನಂಬಿಕೆ ಎಂದು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿಯೆ ಕಮಿಟಿ ಎಡವಿದೆ) ಹಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಪ್ರಗತಿಪರತೆಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಸಾಹಿತಿಗಳು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾ ಬಂದಿರುವ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆಯೇ ಹೊರತು,ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನಲ್ಲ.ಅದೂ ಅಲ್ಲದೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಯಿಂದ ಮತ್ತು ಮನಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಚಿಂತಕರಿಂದ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ಕೆಲವು ಘಟನೆಗಳ ಕುರಿತು ಕೇವಲ ಸಾಹಿತಿಗಳು ಯಾವುದೇ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಆಧಾರವಿಲ್ಲದೆ ಕಾನೂನು ರೂಪಿಸುವುದೇ ನಗೆಪಾಟಲಿನ ಕೆಲಸ. ಅದೂ ಅಲ್ಲದೆ, ಭಾರತದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆ ಎಂದರೆ ಏನು ಎಂಬ ಕುರಿತು ವೈಜ್ನಾನಿಕ ವಿವರಣೆಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಬೌದ್ಧಿಕ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ.ಆದರೂ,ನಂಬಿಕೆಗಳ ವಿರುದ್ಧವಾದ ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳ ಕುರಿತು ನಾವು ಕಾನೂನು ಮಾಡಲು ಹೋರಟಿದ್ದೇವೆ.

ಮೊದಲು ನಮ್ಮ ಸಮಾಜ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಜನರು ನಾವು ನಂಬಿಕೆ ಎಂದೂ ಗುರುತಿಸುವ ವಿದ್ಯಮಾನವನ್ನು ಹೇಗೆ ನೋಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸಂಶೋಧಿಸಬೇಕಿದೆ. ಆದರೆ,ನಾವು ಹಾಗೆ ಮಾಡುತ್ತಿಲ್ಲ ಬದಲಾಗಿ ಪ್ರಗತಿಪರತೆಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಯುರೋಪ್ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದ ಜನರ ವರ್ತನೆಗಳನ್ನು ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿವಾರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದೆವೆ.ಆದರೆ,ಜನಕ್ಕೆ ನಮ್ಮ ವಾದಗಳು ಇರಲಿ ಕಡೆ ಪಕ್ಷ ನಮ್ಮ ಪ್ರಯತ್ನವೆ ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ.ಇದಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯಕಾರಣ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದ ಅನುಭವಜನ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳ ಕೊರತೆ.ಇನ್ನು ನಕಲಿ ಬಾಬಾಗಳು, ಮುಲ್ಲಾಗಳು, ಡೋಂಗಿ ದೇವಮಾನವರು, ಪಾದ್ರಿಗಳು ಇವರ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಮೋಸ ಎಂದು ಅವೈಜ್ನಾನಿಕ ಎಂದು ಕರೆಯಲಿ.ಅದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಲು ಕಾನೂನು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಿ .ಅದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಇವರೆಲ್ಲಾ ಮಾಡುವುದು ನಾವು ನಂಬಿರುವ ನಂಬಿಕೆಗೆ ವಿರುಧ್ದವಾಗಿರುವ ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳು ಎಂದು ಯಾವ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕಮಿಟಿ ತಿರ್ಮಾನಕ್ಕೆ ಬಂದಿದೆ? ಅದಕ್ಕೂ, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ನಮ್ಮ ಜನ ಹೇಗೆ ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಕಮಿಟಿ ಯಾವ ಸಂಶೋಧನಾ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಗುರುತಿಸಿದೆ ಎನ್ನವುದನ್ನು ನಾವು ಚರ್ಚಿಸಬೇಕಿದೆ.